Sağlıklı Yaşlanmayı Etkileyen Faktörler Nelerdir?

Sponsorlu Bağlantılar

Dünyanın her yerinde önceki dönemlere nazaran insanlar artık daha uzun yaşıyor. Yaşam ve sağlık koşullarının iyileştirilmesiyle birlikte yaşlı nüfusu dünya çapında hızla artıştadır, bu nedenle hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ülkelerde yaşam beklentisi artmaktadır. 2030 yılına kadar dünya nüfusunun% 20’sinin 65 yaş üzerinde olması beklenmektedir. Bununla birlikte, artan yaşam beklentisi, sağlıklı yaşam beklentisi anlamına gelmez. Sürekli yaşlanan nüfus, sonuç olarak kronik hastalıkların kendisine ve topluma yükünü artırmaktadır. Uzayan insan ömründe kişinin bağımlılıklar, kişisel olarak düşük yaşam kalitesi için gerçek tehditler ve sağlık bakım sistemleri üzerindeki sosyal yüklerdir. Bu nedenle geleceğin tıbbının üretken sağlıklı yaşlanmaya odaklanması gerekmektedir.

Yaşlanma Nedir?

Dünya Sağlık Örgütü’ne (WHO) göre yaşlanma, çevresel faktörlere uyum sağlama yeteneğinin azalmasıdır. Yaşlanma, zamanla vücutta biriken hasarlar olarak tanımlanabilir. Moleküler ve hücresel hasarlar yıllar içinde giderek artmakta ve insan vücudunun fiziksel ve zihinsel kapasitesinde azalmaya neden olmaktadır. Yaşlanma, zaman içinde çeşitli hücresel, biyolojik ve fizyolojik değişikliklere bağlı olarak her organda fonksiyonel düşüş ile karakterizedir. Yılların kümülatif etkileri vücudun genel olarak bozulmasına neden olur. Yaşlılıkta çeşitli hastalıkların birikmiş bir sonucu olarak, fonksiyonel bozukluk kişinin kendi ihtiyaçlarının yeterliliğinin azalmasına neden olur.
Mizahçı bir araştırma yazarı, yaşlanmayı “insan vücudundaki yumuşak dokuların sertleşmesi ve sert dokuların yumuşaması” olarak tanımlamıştır. Yaşlanma mekanizması genel olarak moleküler ve hücresel hasarlarla ifade edilir. Oksidatif stresin sonucu olarak mitokondride serbest radikal birikimi nihayetinde işlevsiz yaşlanmış hücreler ile sonuçlanır. Yaşlanan hücreler mikro ortamlarını etkileyebilir ve hücre içi değişikliklere yol açabilir. Disfonksiyonel hücrelerin birikmesi doku homeostazını bozar ve böylece organ sistemindeki fonksiyonel düşüşü artırır.

Yaşlanma Nedir, Sağlıklı Yaşlanmayı Etkileyen Faktörler Nelerdir?

Araştırmacı Strehler, “Benim basit görüşüm, yaşlanmanın hücreler bölünme yeteneklerini yitirdiklerinde ters giden şeyler olduğu, hücrelerimizi bozulduğu kadar hızlı değiştirebilirsek, sonsuza kadar olmasa da muhtemelen çok uzun yaşayabiliriz” şeklinde belirtmiştir. Yaşlanma mekanizmasında telomer yıpranması, proteostaz kaybı, mitokondriyal disfonksiyon, hücresel yaşlanmadan kök hücre tükenmesine kadar birçok faktör tanımlanmıştır. Bununla birlikte, yaşlanmanın nedensel mekanizmaları hala büyük ölçüde bilinmemektedir.

Yaşlanma Süreci

Yaşlanma ve biyolojik yaşın farklı kavramlar olduğu açıkça bilinmektedir. Yaşa bağlı değişiklikler biyolojik mekanizmalara dayanmasına rağmen, her insanın farklı yaşlanma süreçleri vardır. Hareketsiz yaşam, sağlıksız beslenme, stres gibi olumsuz çevresel faktörlerin yaşlanma sürecini hızlandırdığı, destekleyici yaşam tarzı ve sağlıklı çevrenin bu dönemi geciktirdiği iyi tanımlanmıştır. Sigara bırakma, orta düzeyde alkol tüketimi, günlük fiziksel aktivite, sağlıklı beslenme, kaliteli uyku, aralıklı oruç tutma ve optimal vücut kitle indeksini (VKİ) sürdürme (18,5–24,9 kg / m2) gibi yaşam tarzına basit müdahalelerin olduğu gösterilmiştir.)

Her iki cinsiyette de yaşam süresini on yıldan fazla uzatabilir (kadınlarda 14, erkeklerde 12,2 yıl). Son yıllarda, fonksiyonel yaşlanmayı önlemek ve fonksiyonel yaşı gençleştirmek için antiaging tıbbi kontroller oldukça popülerdir. İnsan genomunun ortaya çıkarılması ve daha iyi kavranması, genetik kodun biyolojik sistemlere müdahale etmesi için sağlanmıştır. DNA metilasyonu, kalori kısıtlaması ve geroprotektörler (rapamisin, metformin, resveratrol ve pterostilben) gibi genetik mühendisliği ve yaşlanma-karşıtı bilimsel araştırmalar biyolojik sistemlere müdahale için çalışılmıştır. Yaşlılarda sağlıklı bir yaşam süresine ulaşmak için yaşlanma sürecindeki sorumlu moleküler ve hücresel mekanizmayı kavramamız gerekir. Hücresel süreçlerin rolünü anlamak, bize yaşlanmanın temel biyolojisi hakkında değerli bir fikir verecektir ve hücrenin sağlığını kontrol eden küresel düzenleyici süreçlere ilişkin bir kavrayış, yaşlanmanın daha iyi anlaşılmasına yol açacaktır.

Bu anlayış bize sadece yaşlanmaya bağlı dejeneratif hastalıkları daha iyi tedavi etmeyi ve önlemeyi sağlamakla kalmaz, aynı zamanda yaşla birlikte yaşam kalitesinin iyileştirilmesini de sağlar. Gen terapisindeki klinik deneyler, insan yaşlanmasını neredeyse durdurmaya veya tersine çevirmeye ulaştı. Yenileyici tıp, tüm vücut hücrelerinde yaşlanmayı onarabilir ve tersine çevirebilir. Bu nedenle, vücudun kendi onarım mekanizmaları, metabolik ve otoimmün bozukluklardan kansere kadar yaşlanmaya ve yaşa bağlı hastalıklara karşı mücadele edebilir.

Yazıyı Sosyal Ağda Paylaş