Beyin Sağlığını ve Hafızayı Güçlendiren Vitaminler
Beyin vücuttaki en önemli organdır. Düşünmek ve konuşmaktan hareket etmeye ve nefes almaya kadar yapılan her şeyi kontrol eder. Yaşlandıkça beyin ve zihinsel işlevlerde değişmeler görülebilir. Zihinsel bozulma yaşlanmanın hiç istenmeyen ve korkulan yönlerinden biridir. 45 yaşın üzerindeki her dokuz yetişkinden biri, ara sıra hafıza kaybı da dahil olmak üzere hafıza sorunları yaşadığını söylemektedir. Yaşlandıkça bu sayı hızla artmaktadır. 60’lı yaşların ortasına geldiği zaman, yetişkinlerin tahminen % 40’ında bir hafıza bozukluğu vardır. Ancak hafıza kaybı, yaşlanmanın kaçınılmaz bir sonucu olmak zorunda değildir. Bu nedenle beyni sağlıklı tutmak, iyi çalışmasını sağlamak uzun ve dolu bir hayat yaşamak için çok önemlidir. Nörobilimdeki keşifler sayesinde, beynin yeni hücreler geliştirebildiği ve yeni sinirsel bağlantılar oluşturabildiği bilinmektedir. Beyin fonksiyonlarını korumak, hafızadaki herhangi bir düşüşü yavaşlatmak ve Alzheimer hastalığı veya diğer bunamalara yakalanma riskinizi azaltmak için yapılabilecek bazı şeyler vardır. Sağlıklı bir beyin için bazı temel vitaminlere ve bitkisel takviyelere ihtiyaç duyulur. D, C ve E vitaminleri, B vitamini kompleksi ( 8 B vitamininden oluşur), belirli bitkisel nootropikler (bilişsel işlevi iyileştiren, zekâyı, belleği, yaratıcılığı artıran şifalı bitkiler ve diğer maddeler) ve Omega 3 yağları hafızayı geliştirir, sağlıklı bilişsel işlevi destekler, hafıza sorunları ve hafıza kaybıyla mücadele eder.
Beyin Sağlığını ve Hafızayı Güçlendiren Vitaminler, Nootropikler, Omega-3 Yağları
D vitamini
Avrupalıların neredeyse yarısında D vitamini eksikliği vardır. D vitamini eksikliğinin sebebi (diyete ya da Avrupa’nın büyük kısmının yılın büyük bir bölümünde çok fazla ultraviyole ışığa maruz kalmaması) ne olursa olsun, doktorların düşük D vitamini seviyeleri ile ilişkili hafıza problemlerinden giderek daha fazla endişe duymaları şaşırtıcı değildir. Sekiz yıllık bir çalışma boyunca araştırmacılar, uzun süreli D vitamini eksikliğinin, özellikle hafıza ile ilgili olduğu için, önemli ölçüde daha hızlı bir bilişsel gerileme oranı ile bağlantılı olduğunu bulmuşlardır. D vitamini eksikliği endişeleri çok küçük yaşlarda başlar. Annelerin veya bebeklerinin “güneş ışığı vitamini” de denilen D vitamini düzeyi düşükse, çocuklar erken dönemde öğrenme ve hafıza güçlükleri yaşarlar.
D vitamini için günlük beslenme referans değerleri (BRD) Avrupa Birliği için 5µg (200 IU), Birleşik Krallık Sağlık Bakanlığı tarafından önerilen alım düzeyi 10 µg (mikrogram:mcg) ya da 400 IU’dur.
D vitamini için en iyi kaynaklar şunlardır:
-Somon, sardalya, ringa balığı ve diğer yağlı balıklar
-Karaciğer
-Yumurta sarısı
-Güneş ışığında yetiştirilen bazı mantar türleri
-Kahvaltılık gevrekler ve diğer zenginleştirilmiş gıdalar
-Haftada iki veya üç kez 30 dakika güneş ışığı
Not: 1 mcg (µg) D vitamini 40 IU’ya(Uluslar arası birime) eşittir.
Beyin Sağlığını ve Hafızayı Güçlendiren Vitaminler, Nootropikler, Omega-3 Yağları
C vitamini
Vitaminler genel sağlık için çok önemlidir ancak bazı vitaminler beyin fonksiyonunu güçlendirmeye de yardımcı olabilir. Hafızayı, odaklanmayı ve konsantrasyonu geliştirmenin bir yolu da diyete daha fazla C vitamini eklemektir. C vitamini, sinir hücreleri arasında sinyallerin iletilmesine yardımcı olan kimyasallar olan nörotransmitterlerin üretimi için gereklidir. Bu, C vitamininin beyin içindeki iletişimi geliştirmeye yardımcı olabileceği, bilgileri hatırlamayı ve odaklanmayı kolaylaştırabileceği anlamına gelir. Ayrıca C vitamini, beyni serbest radikallerin neden olduğu hasarlardan korumaya yardımcı olan güçlü bir antioksidandır. Günlük beslenme referans değeri 80 mg’dir
E vitamini
E Vitamini, beyin fonksiyonlarını ve hafızayı çeşitli şekillerde güçlendirmeye ve geliştirmeye yardımcı olabilir. Nörotrofinler, beynin nöronlarının hayatta kalması, büyümesi ve işleyişi için kritik olan bir protein türüdür. Araştırmacılar, E vitamini takviyesinin nörotrofin ailesine dahil BDNF(beyin kaynaklı nörotrofik faktör) düzeylerini iyileştirdiğini, ayrıca hafıza ve öğrenmeyi iyileştirdiğini bulmuşlardır. E vitamininin güçlü antioksidan aktivitesi vardır. Antioksidanlar, beyin hücrelerine zarar veren serbest radikalleri (yani kararsız atomları) nötralize eder. Beyni hücresel hasardan koruyan E vitamini, gelişmiş hafıza ve bilişsel performansla ilişkilendirilmiştir. E vitamini herkes için hafızayı geliştirebilirken, özellikle 60 yaş ve üzerindeki yaşlı yetişkinler için destekleyicidir. E vitamini için günlük besin referans değerleri 12 miligramdır. Ay çekirdeği, badem, yer fıstığı, kabak, buğday tohumu yağı en iyi E vitamini kaynakları arasındadır. Eksikliği söz konusuysa veya yeterince alındığından emin olmak için takviye şeklinde de alınabilir.
Beyin Sağlığını ve Hafızayı Güçlendiren Vitaminler, Nootropikler, Omega-3 Yağları
B Vitamini Kompleksi
Beyin sağlığı ve beyin bakımında temel olan sekiz farklı B vitamini vardır. Birlikte, genellikle B-kompleks vitaminleri olarak adlandırılırlar. B-kompleks vitaminleri, hafıza kaybına ve hafıza bozukluğuna karşı koruyucu bir etkiye sahiptir ve gelecekte hafıza sorunları yaşama riskini azaltmaya yardımcı olabilirler. B-kompleks vitaminlerinin destekleyici ve yenileyici bir etkisi de vardır. Bir çalışma, iki yıl boyunca yaşlıları takip etmiştir. Araştırmacılar, bir B-kompleks takviyesi almanın bilişsel gerilemeyi yavaşlattığını ve hatta beynin hafıza ve öğrenmeden sorumlu bölümlerinde önceden var olan nöron atrofisini azaltmaya yardımcı olduğunu keşfetmişlerdir. Herkes hafıza için B kompleksi takviyesi almaktan fayda görebilirken, vejetaryen veya vegan diyeti uygulayan kişiler özellikle B12 vitaminine dikkat etmelidir. B12vitamini sadece hayvansal ürünlerde (et ve süt ürünleri gibi) bulunur ve her on vegandan yaklaşık dokuzu B12’den yoksundur. B12 vitamini, sinir hücrelerini koruyan ve beyin ile vücut arasındaki sinyallerin iletilmesine yardımcı olan bir madde olan miyelin üretmeye yardımcı olur. B12 eksikliği, kötü bellek performansı, bilişsel gerileme ve Alzheimer hastalığı ile ilişkilendirilmiştir. Bu, bitki bazlı bir diyet yiyen insanların ara sıra vegan beyin sisinden şikayet etmelerinin bir nedeni olabilir. İster yiyeceklerden ister takviyelerden alınsın, yeterince yararlanabilmek için kandaki B12 vitamini seviyesi kontrol ettirilmelidir.
B-kompleks vitaminleri için günlük besin referans değerleri şöyledir:
B1 (tiamin): 1,1mg
B2 (riboflavin): 1.4mg
B3 (niasin): 16.5mg
B5 (pantotenik asit): 6mg
B6 (piridoksin): 1,2-1,4mg
B7 (biyotin): 0.9mg
B9 (folik asit): 0.2mg
B12 (kobalamin): 0.002mg
B vitaminleri için en iyi kaynaklar şunlardır:
B1 (tiamin): turunçgiller, kepekli tahıllar, karaciğer
B2 (riboflavin): süt ürünleri, yumurta, yeşil yapraklı sebzeler ve badem
B3 (niasin): yağlı balık, yer fıstığı, avokado ve kümes hayvanları
B5 (pantotenik asit): yağlı balık, tatlı patates, süt ürünleri ve organ etleri
B6 (piridoksin): yulaf, muz, yer fıstığı, süt ürünleri ve balık
B7 (biotin): yeşil yapraklı sebzeler, bezelye, baklagiller, kabuklu yemişler ve tohumlar ve somon balığı
B9 (folik asit): yeşil yapraklı sebzeler, elma, mısır ve birçok deniz ürünü türü
B12 (kobalamin): sakatatlar, sığır eti, somon ve zenginleştirilmiş gıdalar
Bitkisel Nootropikler
Beyin Sağlığını ve Hafızayı Güçlendiren Vitaminler, Nootropikler, Omega-3 Yağları
Nootropikler grubuna giren bazı bitkisel tedaviler, gelişmiş bilişsel işlev ve gelişmiş hafıza ile ilişkilendirilmiştir. Toplu olarak, gerçek vitaminler olmayan doğal beyin güçlendiricilere genellikle nootropikler denir. Nootropik kelimesi, beyin işlevine ve zihinsel yeteneklere potansiyel olarak fayda sağlayabilecek herhangi bir sentetik veya doğal ilacı ifade edebilir. Beyin gücünü, bilişsel sağlığı, konsantrasyonu, hafızayı ve daha fazlasını artırmak için nootropiklerin faydalarını gittikçe daha fazla kişi öğrendikçe, bu takviye kategorisinin popülaritesi artmıştır. En iyi nootropik haplar, tamamen doğal içeriklerden yapılır. Bu akıllı ilaçlar, doğal iştah bastırıcılara benzer şekilde, formülasyonda yer alan nootropik bileşenlerin türüne bağlı olarak vücut üzerinde çeşitli etkilere sahip olabilir. Bu etkilerden biri, beyindeki hücrelere daha fazla oksijen sağlayan kan akışındaki artıştır. En iyi nootropik bileşenler ve bunların bilişsel işlevi nasıl iyileştirebilecekleri aşağıda belirtilmiştir
Kafein
Belki de en iyi beyin takviyelerinde en sık kullanılan içerik kafeindir. Kahvenin beyindeki adenosin reseptörlerini engelleme ve yorgunluğu azaltma yeteneği, birçok insanın sağladığını iddia ettiği bilişsel avantajdır. Odaklanmaya, uyanık ve farkında kalmaya yardımcı olabilir. Bir araştırmaya göre, kafein tüketimi, Alzheimer gibi nörodejeneratif hastalıklara yakalanma riskinin önemli ölçüde azalması ile ilişkilendirilmiştir.
Ashwagandha
Hindistan, Afrika ve Orta Doğu’da bulunan bodur bir ağaç olan Ashwagandha (Withania somnifera) en popüler nootropiklerden biridir. İnsanlar, meyvelerini ve köklerini bitkisel bir ilaç olarak ve özellikle bilişsel işlevi iyileştirdiği, hafızayı güçlendirdiği ve nörolojik bozuklukların risklerini azalttığı gösterilen bir beyin güçlendirici olarak kullanır.
Bacopa monnieri
Bir su bitkisi olan su çördüklerinin (Bacopa monnieri) nootropik etkileri, Ayurveda tıbbı uygulayıcıları tarafından uzun süredir beyin takviyesi olarak desteklenmiştir. Bacopa monnieri, beyin gücünü artırmak isteyenler için sağlık ve zindelik rutinine eklenebilecek en iyi nootropiklerden biridir. Bacosit A ve B adı verilen bitki bileşenleri, strese karşı dengeli bir tepkiyi teşvik eder. Bacopa monnieri’nin hafızayı ve öğrenmeyi iyileştirdiği ve ayrıca hücreleri oksidatif stresten koruyabildiği bulunmuştur.
Acaba Alzheimer, bir hastalığın ötesinde enfeksiyon olabilir...
Kış aylarında artış gösteren hastalıklar en çok çocukları et...
Pandemi gibi zorlu bir sürecinden ardından birçok insanın ru...
Bebekler sandığımızdan daha zeki olabilirler. Yaşamının ilk ...
Sarımsak Yutmanın halk arasında her zaman faydalı olduğu bel...
Depresyonun en sık rastlandığı aylar kış aylarıdır. Yaz ayla...
Retinaya direkt ulaşması amacıyla göz içine yapılan enjeksiy...
Moleküler biyolojide, genetik yapıların anlaşılması ve ifade...
İmplant; diş köklerinin zarar görmesi veya düzeltilme imkanı...
Yaşadığımız yüzyıl itibari ile ulaşım oldukça kolay bir hal ...
Moleküler biyolojinin merkezi dogmasının temel adımı, mRNA’n...
Genellikle kırmızı fasulyesinde bulunan Fitohemagglutinin pr...
Ruminasyon sendromu (ruminasyon bozukluğu veya merisizm olar...
Prolaktinoma, hipofiz bezinin kanserli olmayan bir tümörüdür...
Artık klişe haline gelen günde düzenli 3 kez fırçalama efsan...